عوامل فرهنگی _ اجتماعی مؤثر بر پایبندی جوانان تهرانی به ارزش‌های دینی (از 2 بُعد مناسکی(اعمال دینی) و پیامدی(آثار دینی)

نویسندگان

  • زهرا کاشانیها دکتری تخصصی عرفان اسلامی، دانشیار و عضو هیات علمی رسمی دانشگاه (تربیت دبیر)، شهید رجایی تهران.
  • سیده صفا موسوی کارشناس ارشد مدیریت امور فرهنگی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران (نویسنده مسئول).
  • فاطمه عزیزآبادی فراهانی دکتری تخصصی مدیریت و برنامه‌ریزی، استادیار و عضو هیات علمی رسمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

مقدمه و هدف پژوهش: بررسی تحلیل و کارکردهای دین در نظام فرهنگی و اجتماعی و نقش و تأثیر آن در حفظ تعادل و نظم اجتماع یکی از حوزه‌های مهم مطالعاتی در جامعه‌شناسی دین بوده است. در این میان یکی از موضوعاتی که همواره محل بحث بوده است میزان تأثیر دین و دینداری جوانان تهرانی در جامعه است. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل فرهنگی- اجتماعی مؤثر بر پایبندی جوانان تهرانی به ارزش‌های دینی از دو بُعد مناسکی، پیامدی مورد مطالعه قرار گرفته است. روش پژوهش: جمعیت نمونه آماری این پژوهش را جوانان تهرانی زن و مرد (18 تا 33 سال) از مناطق 22گانه استان تهران با تحصیلات دیپلم تا دکتری تشکیل می‌دهند. این مطالعه یک نوع پژوهش کمی از نوع پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات در آن از طریق پرسشنامه بوده است. هم‌چنین طبق پرسشنامه اعتبارسنجی شده که توسط (گلارک و استارک) با توجه به معیارهای دین مسیحیت و در داخل سراج‌زاده با معیارهای دین اسلام تطبیق داده شده و انجام گرفته است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عوامل فرهنگی و اجتماعی می‌تواند نقش بسیار پررنگی در پایبندی جوانان تهرانی به ارزش‌های دینی داشته باشد. هم‌چنین با توجه به تحلیل فرضیه‌ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون (فرضیات اول انجام مناسک، فرضیه دوم شرکت در برنامه‌های مختلف مذهبی) رابطه معناداری وجود داشته است. اما بین (فرضیات سوم برنامه‌های رسانه ملی، فرضیه چهارم پایگاه‌های اجتماعی – فرهنگی و جوانان تهرانی) رابطه معناداری مشاهده نشد. در میان ابعاد دینداری میزان همبستگی بعد مناسکی 0/63 %، بعد پیامدی 0/56 % است. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق با مقایسه با تحقیقات قبلی که توسط (سراج‌زاده، کاظمی و فرج‌زاده در سال 1377) انجام شده در بُعد مناسکی 20% کاهش وجود داشته، بعد پیامدی 16% کاهش داشته که چشم‌گیر است. این نتایج با توجه به عوامل درونی دین بررسی شده است و کمتر عوامل بیرونی مد نظر قرار گرفته است.بهتر است در ادامه همین پژوهش و با تحلیل عوامل و مشخصه‌ها به نتایج خوبی برای پیشرفت اعتقادات در دو بعد پیامدی و مناسکی رسید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر نگرش به هویت دینی زن مسلمان

شناخت نگرش ‌موجود به هویت زن مسلمان در شرایط کنونی جامعه ایران که از یک سو با گرایش‌های سکولاریستی مواجه است و از سوی دیگر در معرض  افکار رادیکال فمینیستی قرار دارد، می‌تواند گامی اولیه در جهت بازشناسی و احیای هویت دینی زن مسلمان باشد. از این رو در پژوهش حاضر که در شهر تهران به انجام رسیده، ابتدا به شناسایی ویژگی‌های زن مسلمان از منظر متون دینی و صاحب‌نظران این عرصه و سپس به توصیف نگرش شهروندان...

متن کامل

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت دینی دانشجویان دانشگاه بیرجند

مشارکت دینی مهم ترین رکن تشکیل دهنده سرمایه ی اجتماعی و یکی از مفاهیم کلیدی جامعه شناسی دین است. مشارکت دینی در کشور ایران که اکثریت مسلمان و شیعه هستند امری بسیار مطلوب و ارزشمند می باشد و آیه های قرآن بر آن تأکید فراوان دارد. ولی با وجود سفارش های زیاد دین مبین اسلام در دهه های اخیر تحقیق های انجام شده درکشور و احساس های عمومی افراد جامعه نشانگر آن است که مشارکت دینی مردم ایران در مقایسه با ا...

متن کامل

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت دینی دانشجویان دانشگاه بیرجند

مشارکت دینی مهم ترین رکن تشکیل دهنده سرمایه ی اجتماعی و یکی از مفاهیم کلیدی جامعه شناسی دین است. مشارکت دینی در کشور ایران که اکثریت مسلمان و شیعه هستند امری بسیار مطلوب و ارزشمند می باشد و آیه های قرآن بر آن تأکید فراوان دارد. ولی با وجود سفارش های زیاد دین مبین اسلام در دهه های اخیر تحقیق های انجام شده درکشور و احساس های عمومی افراد جامعه نشانگر آن است که مشارکت دینی مردم ایران در مقایسه با ا...

متن کامل

بررسی میزان پایبندی دینی دانشجویان دانشگاه هرمزگان و عوامل مؤثر بر آن

هدف: مقالۀ حاضر به بررسی میزان پایبندی دینی در بین دانشجویان دانشگاه هرمزگان و عوامل مؤثر بر آن می‌پردازد. الگوی دینداری استفاده شده در این تحقیق بر اساس الگوی گلاک و استارک است که دینداری را دارای ابعاد اعتقادی، تجربی، پیامدی و مناسکی در نظر می‌گیرند. متغیّرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از: جنس، سن، سال ورود به دانشگاه، دانشکده محل تحصیل و پایگاه اقتصادی- اجتماعی. روش: به منظور بررسی میزان پای...

متن کامل

مطالعه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر نگرش به هویت دینی زن مسلمان

شناخت نگرش موجود به هویت زن مسلمان در شرایط کنونی جامعه ایران که از یک سو با گرایش های سکولاریستی مواجه است و از سوی دیگر در معرض  افکار رادیکال فمینیستی قرار دارد، می تواند گامی اولیه در جهت بازشناسی و احیای هویت دینی زن مسلمان باشد. از این رو در پژوهش حاضر که در شهر تهران به انجام رسیده، ابتدا به شناسایی ویژگی های زن مسلمان از منظر متون دینی و صاحب نظران این عرصه و سپس به توصیف نگرش شهروندان ...

متن کامل

نقد کتاب گامی به‌سوی علم دینی (2): روش بهره‌گیری از متون دینی در علوم اجتماعی

در دوران معاصر جهان اسلام درمعرض تهاجم غرب قرار گرفته است که موجب وابستگی سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی آن شده است. برای رهایی از سلطۀ استعمار راه‌حل پیش‌نهادی انقلاب اسلامی ایران نظریه‌پردازی اسلامی در علوم اجتماعی و ادارۀ استقلالی کشور براساس آن است. کتاب حاضر یکی از این‌گونه تلاش‌هاست. ازنظر شکلی، به‌منزلۀ یک کتاب آموزشی به‌خوبی تهیه شده است، اما ازنظر محتوایی، ضمن اذعان به تلاش نویسندۀ محترم به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره شماره4 (پیاپی 46)

صفحات  59- 75

تاریخ انتشار 2020-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023